Co to są wiązary dachowe? Jest taki element budowy domu, którego nie da się zastąpić – bez nich budynek po prostu nie miałby dachu, bo nie byłoby go na czym oprzeć. 

Z czego składa się dach?

Czym jest dach wszyscy doskonale wiemy. To najwyższa część każdego budynku – czy to domu, czy wieżowca, czy szopy lub magazynu. Każdy ukończony i nadający się do użytku budynek ma dach, który chroni jego wnętrze przed panującymi wokół warunkami atmosferycznymi.

Rzadko jednak zdajemy sobie sprawę z czego tak naprawdę składa się dach. Elementy składowe dachu podzielić można na dwie grupy:

  • Konstrukcja nośna dachu,
  • Pokrycie dachu.

Pokrycie, jak łatwo się domyślić, to wierzchnia warstwa dach, którą widzimy patrząc na budynek. Historycznie znane były najróżniejsze rodzaje takiego pokrycia. Wertując karty historii budownictwa napotkamy pokrycia ze słomy, trzciny, dachówek, papy, blachy, a współcześnie także zielony dach utworzony z warstwy specjalnie dobranej roślinności.

Zazwyczaj jednak nieco mniej wiedzy mamy na temat konstrukcji nośnej dachu. Ich zadaniem jest przede wszystkim przenoszenie ciężaru dachu na ściany budynku. To właśnie ona odpowiada za kształt dachu. Decyzje architektoniczne w tym obszarze podejmowane są nie tylko ze względu na estetykę budynku, ale przede wszystkim trzeba mieć na uwadze takie dopasowanie konstrukcji, by udźwignęła ona cały dach wraz z pokryciem oraz dodatkowym ciężarem.

Takim dodatkowym ciężarem może być na przykład woda. Podczas ulewnych deszczy lub długo unoszących się mgieł niektóre materiały pokrycia będą nasiąkały wilgocią z powietrza, a więc będą stawały się dużo cięższe niż w momencie wyjściowym. Podobnie jest w przypadku dużych opadów śniegu, który może zalegać na dachu, zwiększając znacząco jego obciążenie. Poprawna konstrukcja jest gwarancją tego, że mimo tych przeciwności losu dach nie zawali się do budynku.

Polecamy uwadze:

Co to są wiązary dachowe?

Bardzo ważnym elementem konstrukcji każdego dachu są tak zwane wiązary. Wyobrazić sobie możemy je jako swoisty szkielet, na którym opierać się będzie dach naszego budynku. To właśnie wiązary biorą na siebie zadanie przejęcia ciężaru pokrywy, a następnie przeniesienia tego ciężaru na ściany lub przeznaczone do tego słupy. Jest to więc element budowy, bez którego nie sposób wznieść dach nad jakimkolwiek budowanym przez nas budynkiem.

Jakie są rodzaje wiązarów dachowych?

Skoro tego elementu nie da się pominąć, wiązary koniecznie należy uwzględnić w budżecie planując budowę domu czy jakiegokolwiek innego budynku. Jednakże należy mieć na uwadze, ze cena wiązarów dachowych zależy między innymi od ich rodzaju.

Pośród różnych rodzajów wiązarów najczęściej spotykamy:

  • Wiązary drewniane,
  • Wiązary krokwiowe,
  • Wiązary jętkowe,
  • Wiązary płatwiowo-kleszczowe,
  • Wiązary wieszarowe,
  • Wiązary kratowe.

Wiązary drewniane

Wiązary dachowe drewniane najczęściej będą spotykane przede wszystkim w budownictwie tradycyjnym. Są to swego rodzaju drewniane belki tworzące konstrukcję nośną dachu poprzez ich prawidłowe ułożenie i połączenie.

Wiązary krokwiowe

Wiązary krokwiowe to tak naprawdę jedna z odsłon wiązarów drewnianych. Jest to jednocześnie najprostsza metoda przenoszenia ciężaru domu na jego ściany, stosowana od wieków. Konstrukcja dachu przyjmuje wówczas kształt trójkąta.

Wiązary jętkowe

Wiązary jętkowe to kolejna odsłona wiązarów drewnianych, tutaj jednak konstrukcja jest odrobinę bardziej skomplikowana. Dzięki dodanej do konstrukcji jętce, konstrukcja jest w stanie utrzymać większy ciężar niż ta oparta na wiązarze krokwiowym. Czym więc jest jętka? To bardzo niepozorny element konstrukcji – krótka belka zamontowana poziomo w górnej części trójkąta.

Wiązary płatwiowo-kleszczowe

Można spokojnie powiedzieć, że wiązary płatwiowo-kleszczowe stanowią po prostu kolejny krok w ewolucji wiązarów drewnianych. Kiedy dach jest jeszcze większy i jeszcze cięższy, zwykła konstrukcja krokwiowa nie wystarczy, a jętka także może sobie nie poradzić. Wówczas dodajemy kolejny element – słupki podtrzymujące jętkę. W ten sposób uzyskujemy wiązary płatwiowo-kleszczowe.

Wiązary wieszarowe

Jednak i to może nie wystarczyć. W przypadku dachów naprawdę dużych lub wyjątkowo obciążonych pokryciem trzeba sięgnąć o krok dalej, a mianowicie do wiązarów wieszarowych. Ten rodzaj wiązarów drewnianych uwzględnia dodatkowe piętra konstrukcji. Oznacza to ułożenie w orientacji pionowej kolejnych trójkątnych stelaży. Minimum to dwa, ale znane są także budowle w których wykorzystano pięć i siedem tego typu wieszaków.

Wiązary kratowe

Nieco inny typ to wiązary kratowe. Cena ich zależy między innymi od użytego materiału, tutaj jednak nie jest to drewno. Zazwyczaj będzie to stal lub jej mieszanka. Tego typu wiązary występują w dwóch głównych odmianach – jeden nazywamy kratownicą, a drugi blachownicą. Kratownica może stanowić podporę dachu o różnym kształcie. Jej cechą charakterystyczną jest to, że konstrukcję takiego dachu tworzą powtarzające się identyczne geometryczne kształty.

Konstrukcja zwana blachownicą wykorzystuje zaś grube i solidne, zazwyczaj poziomo ułożone blachy. Przymocowane są one do dźwigara, a także wzmocnione przez poprzecznie ułożone żebra. Wykorzystywana są przy wyjątkowo dużych obciążeniach.

Sprawdź także